Δηλώνω ικανοποιημένος από το εξαιρετικό βιβλίο , Λακανική Αριστερά, του Γιάννη Σταυρακάκη, εκδ. Σαββάλα, το οποίο δεν είχα διαβάσει στην αγγλική του έκδοση, αλλά απόλαυσα τις δυο αυτές εβδομάδες, στην ελληνική του εκδοχή. Στις 14/10/2008 είχα γράψει στο προσωπικό μου blog, Cognitariato, , επηρεασμένος από το εξαιρετικό επίσης τότε βιβλίο του ίδιου συγγραφέα,(‘ Ο Λακάν και το Πολιτικό’), κείμενο με τίτλο Λακανική Αριστερά (http://eliasdeleuz.blogspot.com/search?updated-min=2008-01-01T00:00:00-08:00&updated-max=2009-01-01T00:00:00-08:00&max-results=31 )
Είχα ανοίξει διάλογο με τον Γ. Σταυρακάκη, με σκοπό να διερευνήσω τις προθέσεις του σχετικά με το ζήτημα ‘ Ο Λακάν και το Οικονομικό’. Στις σελίδες του νέου του λοιπόν βιβλίου, ‘Λακανική Αριστερά’ και στο κεφάλαιο για την ‘Πολιτική της Jouissance και την Φαντασίωση της Διαφήμισης’, παραθέτει το τριπλό σύμπλεγμα ανάγκης, αιτήματος, επιθυμίας , και τους αγωγούς της γλώσσας , τους ιμάντες μεταφοράς από το συμβολικό στο πραγματικό.Αυτό τον καιρό άρχισα να ‘δουλεύω’ κάτι παρόμοιο, χωρίς να παραμελώ την ισχύ του καταναλωτισμού και τις συσχετίσεις του με τις επιθυμητικές μηχανές και την μόνιμη λακανική Έλλειψη. Θέλω να διεισδύσω στο εμπόρευμα- Χρήμα , να συνδέσω μέσω της κυκλικής αναζήτησης της επιθυμίας, το objet petit a, του Lacan, με το Ρευστό, με το Χρήμα-Αποθήκη, τον Αποθησαυρισμό και την Φιλαργυρία. Να αποσυνδέσω την καταναλωτική μανία από την μανία αποθησαυρισμού και να ‘παλέψω’ με την πρόταση του συγγραφέα , σελ. 277, ‘ Κινούμενοι από ενορμήσεις και όχι από βιολογικά ένστικτα, υποχρεωμένοι να αρθρώνουμε την ανάγκη σε αίτημα, είμαστε πάντα από-φυσικοποιημένοι’
Ο Σταυρακάκης συμφωνεί με την λογική ‘Αγοράζουμε εκείνο που φαντασιωνόμαστε ,όπως και ο Goux και ο Baudrilliard και άλλοι. Και αναρωτιέμαι: αν αποθησαυρίζοντας χρήμα και όχι καταναλώνοντας αγαθά, εμπορεύματα, υπηρεσίες, μήπως αγοράζουμε χρόνο πριν τον θάνατο, μήπως ξορκίζουμε το Τέλος. Χωρίς την διαφήμιση και τις τεχνητές επιθυμίες, η ενόρμηση θανάτου γεννά άραγε το χρηματικό τείχος αποθησαυρισμού; Είναι έλλειψη jouissance , χαμένη πληρότητα από τραυματικές εμπειρίες; Ταιριάζει στον μανιακό αποθησαυριστή χρήματος και στον φιλάργυρο( πέρα από τις ψυχαναλυτικές αναλύσεις περί πρωκτό-επισχετικού σταδίου) κάποια λακανική εκδοχή του καπιταλιστή- αφέντη; Το βιβλίο φυσικά πραγματεύεται την σχέση πολιτικής- ψυχανάλυσης, αλλά πιστεύω ότι στην σημερινή εποχή της βαθιάς κρίσης του σημειοκαπιταλισμού , αξίζει τον κόπο να δούμε την λακανική εκδοχή του Νόμου και των Ονομάτων –του –Πατέρα, στην συμβολική τους διάσταση του αποθησαυρισμού, στην μανιακή διακίνηση και διακράτηση ρευστότητας από νευρωτικά υποκείμενα που διακινούν μοχλευμένο χρήμα στις εικονικές αγορές χρήματος στο απρόσωπο συμβολικό σύμπαν κέρδους/ζημίας. Χρήμα που επηρεάζει τις πραγματικές αγορές, τις οικονομίες, τις κοινωνίες.
Πυρήνας προβληματισμού στην σημερινή κρίση, είναι κατά την ταπεινή μου γνώμη ένας συνδυασμός μαρξιστικής ανάλυσης ( της εσωτερικευμένης στο καπιταλιστικό σύστημα ‘νόρμας’ της κρίσης υπερ-συσσώρευσης κεφαλαίου και της πτωτικής τάσης του ποσοστού κέρδους, που απαξιώνει τον ανθρώπινο μόχθο) και ανάλυσης συμπτωμάτων ατομικής ψυχοπαθολογίας . Αναφέρομαι στην νευρωτική συμπεριφορά διαχειριστών κεφαλαίων ,κερδοσκόπων και μεγαλο-τραπεζιτών , που ψυχαναγκαστικά δικτυωμένοι ελέγχουν ψευδαισθητικά τις πλανητικές αγορές κεφαλαίων .Η κινητικότητα εικονικού χρήματος ,αποτελεί γι αυτούς την ‘νοητική λογιστική’ , μια νεύρωση που στο δικό τους ταχύτατο συναλλακτικό σύμπαν της πλανητικής δικτύωσης τους μεταμορφώνει σ τον μεγάλο Άλλο της συμβολικής χρηματικής εξουσίας.
Το πώς η τελευταία συνδέεται με την jouissance, φαίνεται στο τέταρτο κεφάλαιο της Λακανικής Αριστεράς, του Σταυρακάκη( ‘Τι κολλάει;’). Αφορά κυρίως την βιοπολιτική εξουσία. Εκεί είναι που προσωπικά θεωρώ, ότι χρειάζεται να ΄κολλήσουμε’ και μια ‘ακολουθία εξουσίας’ από επιθυμητικές μηχανές κέρδους ,αυτή που θρέφει τα συμπτώματα νεύρωσης συναλλαγών και ηδονικού κινδύνου των traders στις κεφαλαιαγορές
Όταν κάποιοι εξ αυτών περάσουν στην άλλη πλευρά της νεύρωσης και αναπτύξουν ένστικτα αυτοσυντήρησης και αποθησαυριστική ροπή, λόγω της αναπόφευκτης ενόρμησης του θανάτου, τότε η ρευστότητα εξαντλείται από τα συστήματα κυκλοφορίας σε χρηματαγορές και στην συνέχεια στις εμπορευματικές αγορές. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο ψυχισμός των διαχειριστών κεφαλαίων και των μεγαλο-κερδοσκόπων αποτελεί την πηγή μιας ύφεσης και μιας παγκόσμιας κρίσης: αλλά σίγουρα, τα καρτέλ κυκλοφορίας πιστώσεων εικονικού και αληθινού χρήματος, έχουν ‘ιδιαίτερο ψυχισμό ‘ που σχετίζεται με την τρισδιάστατη λακανική σχέση Συμβολικού, Φανταστικού, Πραγματικού .
Και αυτή αξίζει μελέτης από διανοητές όπως ο Γιάννης Σταυρακάκης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου